SAYI : ÖZDERİN 2022/32
Tebligat kelime anlamı itibarıyla “resmi kurumlar veya kişiler tarafından, resmi bir işlemle ilgili olarak gönderilen evrak, bildirim” anlamını taşımaktadır. Türk hukukunda kural olarak gerçek veya tüzel kişiler hakkında gerçekleşen veya gerçekleştirilecek hukuki işlemlerin yazılı olarak muhatabına bildirilmesi gerekmekte olup bu bildirim, tebligat aracıyla sağlanır.
Bu bültenimizde tarafınıza tebliğ edilen bir tebligat sonrasında yapılması gereken işlemler ve tebligatların vekil olarak tarafımıza nasıl ulaştırılması gerektiğinin önemi açıklanmaya çalışılacaktır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (“HMK”) 438. maddesinde tebligatın taraflara; 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılacağı düzenlenmiştir. HMK 91. maddesinde ise yasal sürelerin taraflara tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlayacağı belirtilmiştir. Tebligat ilgilisine tebliğ edildiği anda hukuki süreç başlaması sebebiyle muhatap; belirtilen süreyi kaçırması halinde hak kaybına uğrama, borç altına girme veya borcu kabul etme, cevap veya itiraz süresini kaçırma gibi kimi olumsuz durumlar ile karşılaşılabilmektedir. Muhatabının hak kaybı yaşamaması amacıyla tebligatın vekile hızla ve doğru bir şekilde ulaştırılması oldukça önemlidir.
Tebligat Kanunu
Elektronik tebligat:
Madde 7/a
“(1) Aşağıda belirtilen gerçek ve tüzel kişilere tebligatın elektronik yolla yapılması zorunludur. …
7. Kanunla kurulan da dahil olmak üzere tüm özel hukuk tüzel kişileri. …
(3) birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır.
(4) Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. …”
Tebligat kanunun 7/a maddesi 1. fıkrası 7. bendi uyarınca Anonim, Limited ve Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlere, elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Bu nedenle ticaret şirketlerin ULUSAL ELEKTRONİK TEBLİGAT SİSTEMİ (UETS)’nde bir hesapları olmalıdır. “UETS Nedir, KEP Sisteminden Farkları Nelerdir?” konulu bültenimizde UETS hesabının ne olduğuna dair daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. UETS hesabı bulunmayan tüzel kişilere ise Tebligat Kanunun 12. maddesinde tebligatın PTT memuru vasıtasıyla şirket yetkilisine yapılacağı düzenlenmiştir. Tebligatın fiziki veya elektronik tebligat olmasının arasında bir fark olmayıp tebligat muhatabına tebliğ edildiğinde yapılması gerekenlerde farklılık bulunmamaktadır.
İlk olarak ticaret şirketlerinde; şirket UETS hesabının düzenli olarak her gün kontrol etmesi ve fiziki gelen tebligatları tebliğ alması için bir personelin görevlendirmesi, tebligatların takip edilmesini kolaylaştırmakta ve gözden kaçırılmasının da önüne geçmektedir. Tebligatı alan personel;
- PTT memuru getirmiş olduğu tebligatın zarfının üstüne, postacının tebligatı getirdiği tarihi yazıp imzalamalıdır. Postacının tebligatı muhtara bırakması durumunda ise tebligat zarfına; tebligatın muhtara bırakıldığı tarih yazılarak imzalanması gerekmektedir.
- Şirketin UETS hesabına bir tebligat konulması halinde, tebligat zarfının üstüne şirket UETS hesabına tebligatın konulduğu tarih yazılarak personel tarafından imzalanmalıdır.
Tebligat zarfının üzerine tebliğ tarihi yazılıp imzalandıktan sonra tebligat evrakı, tebligat zarfı ve tüm ekleri taranarak tebliğ edildiği tarihle aynı gün içerisinde tarafımıza mail ile ulaştırılması hak kayıpları yaşanmasının önüne geçecektir.
Resmi kurum, noter veya mahkemelerden gelen evrakların içerisinde belirtilen kesin sürede yapılması gereken bir işlem bulunması ihtimali ile birlikte hukuk sistemimizde hukuki işlemin yapılması gerektiği süreler hususunda bir birlik bulunmamaktadır. Örnek vermek gerekirse icra dairesinden gelen ödeme emri veya maaş haczi müzekkeresi için 7 günlük süre içeresinde icra dairesine cevap verilmesi gerekirken, mahkemeden gelen bir evrak içerisinde hâkimin takdir yetkisiyle vermiş olduğu 3 günlük bir süre içerisinde muhatabın (muhatap vekilinin) yerine getirmesi gereken bir karar bulunması mümkündür. Maaş müzekkeresi için icra dairesine 7 gün içinde cevap verilmediğinde İcra İflas Kanunu 355. maddesindeki yer alan düzenleme doğrultusunda muhatap şirket icra dosyasına borçlu olarak eklenerek banka hesaplarına ve şirket varlıkları haczedilebilmektedir. Mahkemelerden gelen tebligat evrakındaki süre kaçırıldığında ise cevap dilekçesi sunma veya davaya karşı delil bildirme hakkı kaybedilmiş olup dava dosyasında tabiri caiz ise %100 hukuken haklı olunsa dahi aleyhe karar verilebilir.
Tebligatların düzenli kontrol edilmemesi ve aynı gün içerisinde vekile ulaştırılmaması; hukuki işlem ilgilisinin süreyi kaçırması ve hak kaybı yaşamasına sebep olabileceğinden bültenimizde belirtilen hususlara dikkat edilmesi önem arz etmektedir.
Tebligatların düzenli kontrol edilmemesi ve aynı gün içerisinde zarf dahil bütün evraklarla vekile / avukatlık bürosuna ulaştırılmaması; hukuki işlem ilgilisinin süreyi kaçırması ve hak kaybı yaşamasına sebep olabileceğinden bültenimizde belirtilen hususlara dikkat edilmesi önem arz etmektedir.
Konu ile ilgili herhangi bir soru veya sorununuz olması halinde bizimle irtibat kurmanızı rica ederiz.
Saygılarımızla,
Av. Yasemin MULUK
Dava Departmanı