img-01

Haber & Etkinlikler

Bilgi Arama

Gizlilik Sözleşmesi

2025-02-04

SAYI  :  ÖZDERİN 2025/02

Özel hukuk ilişkilerinde iki veya daha fazla tarafın aralarındaki alım-satım-hizmet vb. bir sözleşme veyahut ileride kurmak istedikleri hukuki veya ticari ilişkileri nedeniyle birbirlerine veya taraflardan birisine ait ticari bir sırrını, gizli bir bilgisini veya genel anlamda gizli kabul edilmeyip gizli kabul edilmesini istediği bir hususu diğer tarafa aktarması ticari yaşamda kaçınılmaz bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Aynı şekilde bazen taraflar aralarındaki ilişkinin, kurulmuş/kurulacak sözleşmenin detaylarının, aralarındaki ilişki ile ortaya çıkan sonuçların/edimlerin 3. bir tarafça bilinmesini istemediği durumlar da ortaya çıkabilmektedir.  İşte bu durumlarda uygulamada ilgili taraflar arasında kurulacak sözleşmelerle gizliliği temin eden maddeler veya müstakil gizlilik sözleşmeleri imzalanmaktadır. Henüz taraflar arasında mevcut bir ticari ilişki kurulmamış, yapılacak görüşmeler sonucunda ticari ilişkinin kurulması ihtimali var ve bu görüşmelerde gizli bilgilerin aktarımı kaçınılmaz ise genel olarak müstakil bir gizlilik sözleşmesi imzalanmaktadır. Gizli bilgilerin aktarımı ile taraflar arasındaki hukuki ve ticari ilişkinin eş zamanlı gerçekleştirildiği durumlarda ise taraflar müstakil bir gizlilik sözleşmesi akdedebildikleri gibi aralarındaki mevcut alım-satım-hizmet vb. bir akde gizlilik maddeleri de ilave edebilmektedir. Bu bültenimizde ise ticari yaşamda kaçınılmaz hale gelen bu tip sözleşmelerin imzasında genel olarak ticari işletmelerin dikkat etmesi gerekenlere ana hatları ile değinilecektir.

 

Uygulamada gizlilik maddelerinin veya sözleşmelerinin standart olduğunu düşünülmekte olup, gizli bilgi tanımına, gizli bilgi kapsamı dışında tutulan hallerin/istisnaların neler olarak belirlendiğine, gizli bilginin aktarılabileceği 3.tarafların kimler olabileceğine, gizliliğe aykırılığın sonuçlarının neler olduğuna dikkat edilmemektedir. Hatta herhangi bir hukukçuya dahi danışılmadan ilgili metinlerin imzalandığı durumlara da rastlanmaktadır. Öte yandan bu tip sözleşmeler imzalanmadan evvel gerek bir hukukçunun gerekse ilişkiyi/operasyonu yürütecek olan şirketin ilgili departmanı/yöneticisinin aşağıdaki hususlarda değerlendirme yapması önem arz eder. Bunlar ana hatları ile;

 

  • hangi tarafın gizli bilgisini aktaracağı, ilgili sözleşmenin gerçekten bu tarafın hakkını koruyup korumadığı veya başta gizli bir bilgisini aktarmayacak olsa dahi devam eden ilişkide aktarma ihtimali olduğu durumda diğer tarafın da haklarının korunup korunmadığı evvela kontrol edilmelidir. Bir başka deyişle gizli bilginin karşılıklı olarak aktarılacağı veya aktarılma ihtimali bulunduğu durumda sözleşmenin iki tarafın da taahhüdünü kapsaması ve menfaatlerini korunması gerekir. Ayrıca taraflar arasındaki ilişkide bazen yalnızca ilgili tarafların değil, bunların bağlantılı şirketlerinin veya grup şirketlerinin bilgileri de yer alabilir. Bu halde ise ilgili ilişkili tarafların da bilgilerinin aynı şekilde korunacağına yer verilmesi gizli bilgiyi aktaracak taraf için önemlidir.

 

  • gizli bilgilerin neler olacağı, kapsam dışı istisnai hallerin neler olduğu veyahut bu gizli bilgilerin gönderilme yöntemi olarak belirli bir usul/yöntem öngörülen bir durum olup olmadığı kontrol edilmelidir. Gizli bir bilginin akde aykırı olarak 3.bir taraf aktarıldığı iddia edildiğinde evvela değerlendirilecek olan husus, o bilginin gizli bir bilgi olduğunu ispat etmek olacaktır. Bu sebeple genel nitelikteki gizli bilgiler olarak öngörülen hususlar haricinde ve bunlara ilave olarak gizlilik maddeleri veya sözleşmelerinin imzalanması aşamasında paylaşılacağı bilinen bir belge, bilgi, prospektüs, iş görme yöntemi, ürün formülü var ise bunlar numaraları, adları gibi detaylarla açıkça gizli bilgi olarak yazılmalı, bu anlamda yaşanabilecek tereddütlerin ve olası yanlış değerlendirmelerin önüne geçilmelidir. Belirtilmelidir ki bu gizli bilgi tanımında bir tarafa veya taraflara ait ticari sırlar, ürün bilgileri, formülleri, müşteri listeleri, mali veya finansal bilgiler gibi hususlar yazılabileceği kadar aynı zamanda taraflar aralarında akdettikleri sözleşmeyi, sözleşme bedelini, tedarik zinciri detayları gibi hususları da ayrıca yazarak gizli bilgi olarak adlandırabilirler.

ANTETLI-1.jpgBu kısımda son olarak bahsetmek isteriz ki gizlilik yükümlülüğü kapsamı dışında tutulan hallere ilgili metinlerde yer verildiği görülmektedir. Bu haller genel olarak kamuya mal olmuş bilgiler, hali hazırda paylaşım yapılacak tarafça bilindiği bilinen bilgiler, kamu kurum ve kuruluşlarına açıklanması gereken durumlar, gizli bilgiyi paylaşan tarafça açıklanmasına onay verilen haller olabilmektedir. Bu istisna hallerde gizli bilginin sahibi olan tarafın açıklamasına onay vereceği durumlar için yazılılık şartı aranmalı, istisnai haller belirli ve sınırlı durumlar dışında öngörülmemelidir. Gizli bilgisini aktaracak olan tarafın her türlü paylaşımını genel olarak gizli bilgi tanımına ilave etmesi, istisnai halleri sınırlaması koruyucu olacaktır. Yine bazen gizlilik maddelerinde gizli bilgi kendisine aktarılacak olan tarafın, gizlilik yükümlülüğünü sınırlamaya ve risklerin kapsamını daraltmaya çalıştığı durumlar da olabilir. Bu hallerde gizli bilgiyi edinecek olan taraf kendisine aktarılacak olan bilgilerden açıkça gizli bilgi olduğu yazılan veya uygulamada açıkça gizli olduğu belirtilenler dışında veya belirli bir yöntem ile gönderilenler haricindeki sorumluluğunu kısıtlamış olabilir. Gizli bilgisini aktaracak olan tarafın bu durumda ilgili şarta veya yönteme dikkate ederek aktarımda bulunması gerekir.

 

  • aktarılacak olan gizli bilginin kimlere açıklanacağı, gizli bilgiyi edinecek olan tarafın şirket içi veya şirket sistemleri haricinde aktarım yapabileceği danışmanları, 3.taraflar veya grup şirketleri veya 3.taraf sistem sağlayıcıları var ise bunların açıkça aktarım yapılabilecek olan 3.taraf olarak belirlendiğine dikkat edilmesi gizlilik taahhüdü altına giren taraf için koruyucu olacaktır.

 

  • Bilgisini aktaracak olan tarafın, gizli bilgisinin sahibi olduğunu, mülkiyetinin-fikri sınai hakkının baki olduğunu, herhangi bir zamanda aktarım yaptığı tarafın bunları bildirim halinde uygun yöntemlerle iade etmesi veya silmesine dair hüküm ilave ettiğinin de öngörüldüğüne dikkat etmesi gerekir.

 

  • gizlililik taahhüdüne rağmen bilginin aykırı olarak 3.bir tarafa aktarılması halinde bunun sonuçlarının ve telafisinin nasıl olacağı ise gizli bilgisini korumak isteyen tarafın değerlendirmesi gereken diğer bir önemli husustur. Zira ilgili sözleşmelerde gizli bilgiyi edinen taraf, bazen sorumluluğunu belirli bir tutarla veya belirli bir cezai bedel ile sınırlandırmaktadır. Ancak gizli bilginin aykırı olarak ifşa edilmesi halinde zarar boyutları tahmin edilenden fazla olabilir. Bu sebeple sorumluluğunun sınırlandırılması gizli bilgisi korunan tarafın aleyhine durum teşkil eder. Buna ilave olarak belirtmek isteriz ki, gizliliğin ihlali halinde zararın ispatında bunun belgelendirilmesi veya zarar ile gizli bilginin aykırı olarak paylaşımı arasında illiyet bağı kurulabilmesi yargılamada güçlük yaratacak diğer bir durum olarak karşımıza çıkabilecektir. Bu sebeple zarar veya kayıpların aykırılıkta bulunan tarafça giderilmesine ilave olarak ayrıca aykırılık halinde belirli bir cezai koşul öngörmek de gizli bilgisini korumak isteyen tarafın lehine olur. Burada öngörülecek olan cezai koşulun, götürü bir tazminat olarak belirlenmemesi, zarara ekli/ifaya ekli cezai koşul olmasının gizli bilginin sahibi olan taraf lehine olacağını belirtmek isteriz.

 

  • ANTETLI-1.jpggizlilik taahhütlerindeki süre açısından ise, sözleşme süreleri sınırlı olsa da gizlilik taahhütlerini sınırlandırılmaması, taraflar arasındaki ilişki sona erse dahi koruyucu olacağının öngörüldüğü şekilde düzenleme yapılması, ayrıca yukarıda belirtildiği gibi süre sonunda iade edileceğinin veya silineceğinin öngörülmesi gizli bilgi sahibinin menfaatine olur. Zira uygulamada bu hususta gerek taraflar arasında gerekse yargılamada tereddütler, yanlış yorumlamalar yaşanabilmektedir.

 

Söz konusu hususlarla ile ilgili herhangi bir hukuki sorunuz olması halinde bizimle irtibat kurmanızı rica ederiz.

 

 

Saygılarımızla,

 

Av. Senem Nimet ÇETİN                                      

Danışmanlık Departmanı Yöneticisi           

 

 

 

 

             

marsbahis adresi marsbet flughafentransfer şişli escort sweet bonanza bahsegel bahsegel sweeet bonanza oyna şişli escort bayan sweet bonanza