COVID-19 Nedeniyle İcra ve İflas Takiplerinin Durdurulması

SAYI: ÖZDERİN 2020/02

Bilindiği üzere 22.03.2020 tarih ve 31076 sayılı Resmi Gazete’de 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 330. Maddesi[1] gereğince İcra ve İflas Takiplerinin Durdurulması Hakkında Karar (“Karar”)[2] yayımlanmıştır. Karara göre 30/04/2020 tarihine kadar;

• Nafaka alacaklarına ilişkin olanlar hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri durdurulmuştur.
• Taraf ve takip işlemleri yapılmayacaktır.
• İhtiyati haciz kararları bakımından ihtiyati haciz talep etmek ve ihtiyati hacze karar vermek konusunda bir engel bulunmamakla beraber, ihtiyati haciz kararları icra ve infaz edilemeyecektir.
• Uygulanmış hacizler varlığını devam ettirecek, ancak bunlara ilişkin ilave talepler yapılamayacaktır.
• Fiili haciz uygulanamayacaktır.

24.03.2020 tarihinde ise Adalet Bakanlığı İcra İşleri Dairesi Başkanlığı Kararın uygulamasında yaşanabilecek tereddütleri gidermek amacıyla Karar’a ilişkin görüşlerini içeren 84420598-296/2543 sayılı bir yazı (“Yazı”)  yayımlamış ve tüm icra ve iflas müdürlükleri ile paylaşarak bazı tereddütleri gidermiştir.

Yazı uyarınca;

1. Ülke genelinde açılmış bulunan nafaka alacakları hariç tüm icra ve iflas takipleri durdurulduğundan bu konuda takiplerin durdurulmasına ilişkin ayrıca durma kararı alınmasına gerek olmayacağı,
2. Nafaka alacaklarına ilişkin takipler istisna tutulduğundan nafaka alacaklarına ilişkin açılmış takiplerin devam edeceği, reddiyat ve tahsilat işlemlerinin yapılması gerektiği, durma süresi içerisinde yeni nafaka taleplerinin de açılabileceği,
3. Nafakaya ilişkin ilamların durma süresi içerisinde takip konusu yapılabileceği ancak aynı ilamla nafakadan ayrı olarak hükmedilen alacakların ilamın bölünmemesi sebebiyle takibe konulması halinde işlemlere sadece nafaka alacakları yönünden takip edileceği,
4. Takiplerin durdurulması kapsamında çocuk teslimine veya çocukla kişisel ilişki tesisine ilişkin takiplerin duracağı ancak mahkemeler tarafından verilen ihtiyati tedbir kararlarının infazına devam edileceği,
5. İcra dairelerine yapılan ödemeler kabul edilerek, dosya kapsamına göre sıra cetveli yapılmasını gerektirmeyen ve borçlu ya da üçüncü kişilerin haklarının ihlal edilmeyeceğinin anlaşılması durumlarında paraların alacaklılarına ödenebileceği, dosya borcunun ödenmesi halinde veya alacaklı vekili talebi ile haciz ve yakalama şerhlerinin kaldırılabileceği, dosya kapama işlemlerinin öncelikle yapılabileceği belirtilmiştir.

Yazıda da yer aldığı gibi, borçlu açısından önem ve aciliyet arz eden işlemlerden olan haciz ve yakalama şerhlerinin kaldırılabileceği, dosya kapama işlemlerinin yapılabileceği ve alacaklı açısından ise önem ve aciliyet arz eden işlemlerden olan takip dosyasına yapılan ödemelerin kendisine ödenebileceği belirtilmiş olup, düzenlemenin amacının alacaklı veya borçlu tarafın yükümlülük ve sorumluluklarından kurtulması ya da tarafların haklarından vazgeçmesinin sağlanması olmadığı açıklanmıştır.

6. Durma kararı öncesinde ihalesi yapılıp kesinleşen ihalelerin tescil işlemlerinin yapılabileceği, teslim işlemlerinin yapılmasının ise alınan tedbirlere ve durdurma kararının amacına aykırılık oluşturmayacak şekilde icra müdürlüklerinde takdir edilebileceği,
7. Durdurma kararı öncesinde açılmış bulunan takipler de dahil olmak üzere durdurma kararı süresince ödeme emri ve icra emri gönderilmeyeceği, durdurma kararı ile yeni bir takip alınmayacağı,
8. Durdurma kararı ile tüm taraf ve takip işlemleri durmuş sayıldığından borçluya giden ödeme emrine veya icra emrine karşı itirazların alınmayacağı,
9. Durdurma kararı öncesinde veya durdurma kararı süresi içinde verilen ihtiyati haciz kararlarının icrası ve infazı durdurulmuş olduğundan, bu kararların icra dairelerince infaz edilemeyeceği,
10. İcra ve iflas daireleri tarafından satış günü verilerek ilan edilmiş mal ve haklara ilişkin elektronik veya fiziki arttırmanın günlerinin durdurma tarihleri içinde kalması hallerinde, durdurma kararının bitiminden itibaren yeni satış günü verileceği, bu durumda satış ilanının tarafların menfaatleri gözetilerek en az masrafla katılımcı sayısının en çok attıracak vasıta ile ilanının yapılmasının uygun olacağı, daha önce masrafı verildiği ilan yapılmış olması nazara alınarak alacaklı ve borçluya ek masraf yüklemeyecek şekilde ilanın yapılmasına özen gösterilerek, durma kararı ile satış işlemleri gerçekleşmeyen mal ve haklar yönünden durma sürecinden sonra yapılacak ilanların UYAP İcra Malları E-satış Portalından yapılmasının uygun olacağı,
11. Durdurma süresince icra ve iflas takipleri ile takip hukukuna ilişkin sürelerin durma süresi bitimine kadar işlemeyeceği değerlendirilmiştir.

Bu çerçevede, belirtilen taraf ve takip işlemlerinin yapılmaması ile ilgili olarak; taraf takip işlemlerine alacaklının haciz talebi, borçlunun itirazı, alacaklının takip talebi, alacaklının satış talebi;  icra takip işlemlerine ise icra-iflas müdürlükleri ve ilgili birimleri tarafından borçluya uygulanan cebri icra işlemleri, fiili haciz, gayrimenkul/menkul haczi örnek gösterilebilir.

Son olarak belirtmek isteriz ki, bilindiği üzere 3. şahıslar icra takibinin tarafı (alacaklısı veya borçlusu) olmayıp, sadece kendilerine karşı yöneltilmiş şikâyet veya davalar olması halinde taraf niteliğine haiz olurlar. Dolayısı ile taraf ve takip işlemlerinde 3. şahısların sorumluluk ve yükümlülüklerinin devam ettiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Hal böyleyken, 3. şahısların kendilerine iletilen 89/I ve İİK m.78 gereğince haciz müzekkereleri ile maaş hacizlerine ilişkin yaptıkları kesintileri ilgili icra müdürlüğüne ödeme yükümlülüklerinin de devam etmesi gerekecektir.

Yukarıdaki hususlara ilişkin herhangi bir sorunuz olması halinde tarafımızla irtibat kurmanızı rica ederiz.

Saygılarımızla,

Av. Senem ÇETİN
Danışmanlık Departmanı Yöneticisi
Özderin Avukatlık Bürosu